Formalności wokół instalacji fotowoltaicznej – mogą potrwać nawet 2 lata!

Kiedy już zapadnie decyzja w przedsiębiorstwie o budowie instalacji fotowoltaicznej, o koncepcji na finansowanie – środki własne, wsparcie dotacyjne czy inne – trzeba zmierzyć się z wszelkimi formalnościami. Dotyczą one nie tylko pozwoleń stricte budowlanych, dokumentacji technicznej, ale też zgód środowiskowych. 

Trzeba liczyć się z tym, że proces kompletowania dokumentacji może potrwać nawet 2-3 lata i wymaga ogromnego zaangażowania. Mogą w tym pomóc firmy instalatorskie, kompleksowo podchodzące do oferty optymalizacji energii elektrycznej w przedsiębiorstwach.

Co firma musi zrobić, na co się przygotować i jakie czynności podjąć, aby uzyskać wszystkie wymagane przepisami prawa zgody i pozwolenia dla danej inwestycji: 

• zweryfikować, czy plan zagospodarowania pozwala na możliwość wybudowania farmy fotowoltaicznej. Jeżeli tak, to:
• należy sprawdzić, jaką moc może mieć wybudowana instalacja; 
• zweryfikować, czy Instalacja będzie wymagać zgody środowiskowej. Jeżeli tak, to:
• należy uzyskać zgodę środowiskową na budowę instalacji fotowoltaicznej: 
• w przypadku braku planu zagospodarowania przestrzennego, trzeba także złożyć wniosek o wydanie warunków zabudowy;
• kolejnym krokiem jest uzyskanie warunków przyłączeniowych od operatora; 
• po złożeniu dokumentów operator ma  ma 120 dni na odpowiedź, z możliwością wydłużenia o kolejne 60 dni, z której to bardzo często korzysta;
• jeśli moc instalacji przekracza 150 kWp, konieczne jest przygotowanie projektu budowlanego i uzyskanie  prawomocnego pozwolenie na budowę;

Po przejściu opisanej w powyższych punktach drogi – inwestor (przedsiębiorca) może rozpoczynać budowę.

Nie takie proste jak się wydaje!

Od kiedy nad Wisłą zaczęły powstawać pierwsze farmy fotowoltaiczne, pozyskiwanie zgód środowiskowych pod te inwestycje zawsze budziło kontrowersje. Potęgował je fakt, że przepisy nie były do końca precyzyjne. 

Zgodę środowiskową należy pozyskać w sytuacji gdy obszar zabudowy przekracza 1 h lub pół hektara w przypadku terenów chronionych, np. obszarów Natura 2000. I tu pojawiało się pierwsze wyzwanie – mianowicie, czy obszarem zabudowy powinien być cały teren farmy czy tylko stoły z panelami fotowoltaicznymi, ponieważ pomiędzy nimi mogła rosnąć trawa lub inne rośliny, więc w teorii to teren czynny biologicznie. 

Kolejnym wyzwaniem były interpretacje związane z budową instalacji na dachach budynków. Czy w przypadku przekroczenia powierzchni zabudowy 10 000 m2 należy pozyskiwać zgody? Taka instalacja nie zmienia  przeznaczenia gruntów, ponieważ zgody środowiskowe były pozyskiwane już wcześniej dla budynków, które powstały.

Interpretacja urzędów najczęściej była następująca – wymagały one zgód środowiskowych w przypadku budowy farm gruntowych jeżeli powierzchnia całej farmy wraz z odstępami pomiędzy stołami zajmowała powierzchnię powyżej jednego hektara lub pół hektara w przypadku terenów  chronionych. Jeżeli inwestycja powstała na dachach, zgoda taka nie była wymagana. 

Na przełomie lat 2022/3, urzędy zaczęły wymagać zgod środowiskowych również dla instalacji wbudowanej na dachach. Budziło to spore kontrowersje, ponieważ instalacja wybudowana na dachu już istniejącego budynku w żadnym stopniu nie wpływa na środowisko.

Zmiany legislacyjne

Przełomem w kwestii interpretacji związanych z pozyskiwaniem zgód środowiskowych, jest “Rozporządzenie Rady Ministrów” z dnia 10 sierpnia 2023 r., zmieniające rozporządzenie w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. 

Określono w nim, że inwestycje związane z farmami fotowoltaicznymi nie wymagają zgody środowiskowej jeżeli zabudowa systemami fotowoltaicznymi o powierzchni wyznaczonej po obrysie zewnętrznych skrajnych modułów paneli jest nie mniejszej niż: 

a) 0,5 ha na obszarach objętych formami ochrony przyrody,

b) 2 ha na obszarach innych niż wymienione w lit a.

Dla instalacji wybudowanych na dachach budynków zgoda nie jest wymagana.

Dzięki tym regulacjom przepisy związane z pozyskiwaniem zgód środowiskowych będą interpretowane jednoznacznie we wszystkich urzędach. Pozwala to na większą przewidywalność, ponieważ jasno opisane są limity, do których zgoda środowiskowa jest wymagana. Jakie to daje korzyści potencjalnemu inwestorowi biznesowemu, rozważającemu instalację fotowoltaiczną? Przede wszystkim skraca czas inwestycji, samo pozyskanie zgody środowiskowej zajmowało od 3 do 5 miesięcy, a w przypadku gdy wymagany był raport środowiskowy, czas ten wydłużał się nawet do 2 lat – wyjaśnia Krzysztof Lalik, Dyrektor ds. Rozwoju Biznesu w Da Vinci Green Energy.